سفارش تبلیغ
صبا ویژن

چراغ تاریکی های زندگی

لمه قرض الحسنة از دو قسمت ترکیب شده است:
1)     قرض: به معنای بریدن و قطع کردن است و مالی را که به دیگری داده می‌شود به شرط بازگرداندن (عین یا بدل آن) قرض می‌خوانند؛[1] گویا قرض دهنده، آن مال را از بقیّه احوالش بریده است.[2]
2)     الحسنه: در قرآن کریم، واژه «حسن» صفت قرض الحسنه قرار گرفته است؛ حسن یعنی زیبا و نیکو[3] و قرض نیکو آن است که از مال حلال باشد و آن را با منّت گذاردن و اذیّت، ضایع نکند. [4]
قرض الحسنه اصطلاحاً بین مردم به وام گرفتن معروف است و برای آن کارمزد نباید پرداخت کنند و آن را از مصادیق دینی می‌دانند. در اصطلاح فقها، قرض آن است که مالی به دیگری تملیک شود به طوریکه او نیز ضامن بازپرداخت عین یا مثل یا قیمت آن چیز گردد.[5]
قرض الحسنه در فرهنگ و اصطلاح قرآنی، معنایی جامع دارد که شامل قرض الحسنة فقهی نیز می‌شود. زیرا از منظر قرآن کریم هر کار خیری که انسان برای خدا انجام دهد، قرض الحسنه برای اوست؛ خواه عبادت اصطلاحی باشد مانند نماز و روزه یا انفاق مالی یا کارهای خدماتی و عام المنفعه باشد: مانند مسجد و مدرسه سازی، یا جبهه رفتن و جهاد در راه خدا. [6]
 
جایگاه قرض الحسنه در قرآن کریم:
 قرض الحسنه در مکتب اسلام جایگاهی مخصوص دارد و تاکید اسلام برای کمک به فقرا و مستمندان به معنی پذیرفتن فقر نیست بلکه تلاشی برای برکندن فقر از زندگی بشری است. در شأن و مقام قرض­الحسنه که از تعالیم دینی برخاسته، آیات بسیاری آمده است که به بعضی از آنها اشاره می‌شود:
«کیست که به خدا «قرض الحسنه­ای» دهد (و از اموالی که خدا به او بخشیده، انفاق کند) تا آن را برای او، چندین برابر کند؟ و خداوند است که (روزی بندگان را) محدود یا گسترده می­سازد؛ (وانفاق هرگز باعث کمبود روزی آنها نمی­شود) و به سوی او بازگردانده می­شوید (و پاداش خود را خواهید گرفت).»[7]
 
با توجه به آیه چند نکته قابل ذکر است:
الف- خداوند متعال مالی را که مؤمنین در  راه او خرج کنند قرض گرفتن خودش نامیده است.[8]
ب- مفهوم چند برابر شدن در نزد خداوند، عددی است که از شمارش بیرون است و انتها ندارد.[9]
در آیه دیگری چنین فرموده است:
«کیست که به خدا وام نیکو دهد (و از اموالی که به او ارزانی داشته انفاق کند) تا خداوند آن را برای او چندین برابر کند؟ وبرای او پاداش پرارزشی است.»[10]
 
  این آیه از لحن ویژه‌ای برخوردار است. خداوند، خود را آنچنان به بندگان نزدیک کرده است که به اینصورت با یک لحن دلسوزانه از آنان طلب قرض می‌کند.
  قرض الحسنه از آن جا که امر کریمانه‌ای است، لذا دارای «اجر کریم» نیز می‌باشد. عبادت «من ذا الذی» در قرآن بسیار  محدود است که دو مورد آن مربوط به قرض الحسنه می‌باشد و این نشانه اهمیت آن است. آیات زیاد دیگری از قبیل حدید:18 و تغابن:17 به این امر مهم اشاره دارد.
 
       

[1] . راغب اصفهانی؛مفردات قرآن، بیروت، دارالقلم، چ اول، 1412ه.ق ، ‌ماده قرض.
[2] . جوادی آملی، عبدالله؛ تسنیم، قم نشر اسراء، 1385، چ اول، ج 11، ص 583.
[3] . قرشی، علی اکبر؛ قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1371، ج 2، ص 135،«ماده حسن».
[4] . طبرسی؛ مجمع البیان، تهران، ناصرخسرو، 1372، ج 2، ص 608.
[5] . خمینی (ره)، روح الله؛ تحریرالوسیله، قم، اسماعیلیان،بی تا، ج 2، ص 149.
[6] . جوادی آملی؛ همان، ص 587.
[7] - بقره: 245، ترجمه مکارم شیرازی، قم، انتشارات امیرالمومنین، 1378.
[8] . المیزان/ ج2، ص 432
[9] . همان، ص 448.
[10] - حدید: 11.



نوشته شده در دوشنبه 91 آبان 8ساعت ساعت 7:41 عصر توسط علامه بهمن آبادی| نظر بدهید
مرجع دریافت ابزار و قالب وبلاگ
By Ashoora.ir & Night Skin